Çocuk Eğitiminde Ödül ve Ceza
Çocukların eğitim döneminde anne ve babaların en çok zorlandığı ve kararsızlığa düştüğü konulardan birisidir. Bu sorun sadece ebeveynlerin değil çocuklarında onların davranışları nedeniyle büyük sorunlar yaşamaktadır. Çocuk eğitiminde ödül ve ceza durumu ebeveynler tarafından bazen abartılı boyutlara ulaşabilmektedir.
Özellikle bilinçsiz ve dengesiz bir biçimde şekillendirilen ödül veya cezalar hem çocuğun disiplin algısının yanlış yerleşmesine hem de verdiğiniz eğitimin faydasız olmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle ödül ve cezalarınızı çocuğunuzun karakterine, karşılaştığınız durumlara göre iyi ayarlamanız gerekmektedir.
Çocuk eğitiminde ödüllendirme sistemi
Çocuğunuzun eğitiminde kullanabileceğiniz araçlardan bir tanesi ödüllendirme. Ancak her koşulda, iyi davranışında sürekli olarak kullanılırsa yavaş yavaş rüşvet, dediğini yaptırma aracına dönüşebilmektedir. Bu yüzden çocuğunuzun yanlış bir şekilde kurallara uymak için ödül beklentisi içerisine girmesine sebep oluyor.
Ödüllendirme sistemini kullanırken anlık ve kısa vadeli konularda değil, ancak uzun vadeli gelişmelerde uygun ödüllerin verilmesi çok daha doğru olacaktır. Yani örnek vermek gerekirse çocuğunuza birkaç saat boyunca uslu durması için bir dondurma alma sözü vermeniz kısa vadeli çözümlerden olduğu gibi zamanla tekrarlanırsa tatminsizlik, daha fazlasını isteme, isteğinize uymama gibi yan etkileri de beraberinde getirecektir.
Halbuki okulunda öğretmeninden şikâyet gelmemesi, düzenli olarak erken saatte yatması, ödevlerini hiçbir zaman aksatmaması gibi emek ve uğraş gerektiren eylemlerin sonunda çocuğunuzun bir ödül sahibi olacağını belli ederseniz ödülüne kavuşmak için emek sarf etmesi gerektiğini aklında tutarak sorumluluk duygusu ile birlikte büyüyecektir. Sanıyorum ki ödüllendirme sisteminde bahsettiğim bu ufak farkları siz de anlamışsınızdır.
Çocuk eğitiminde cezalandırma sistemi
Ödüller kadar cezalar da çocuk eğitiminde en sık kullanılan araçlardan bir tanesi. Cezadan kastımız hiçbir zaman şartlar ne olursa olsun fiziksel veya psikolojik davranışlar olmamalıdır. Bunun altını çizmemiz gerekiyor.
Çocuğunuza gerektiğinde ceza vermeniz gerekiyor ancak bunu şiddet, bağırma, kızma gibi küçük düşürücü yöntemler ile değil, yaptığı davranışların sonuçlarına katlanma yaptırımına maruz bırakarak gerçekleştirmelisiniz.
Yani bir örnekle daha devam edersek, bugün yediği şeker adedinin bir miktarı geçmesi durumunda yarın yiyebileceği şekerlerin adedinde düşüş olacağını anlatmanız ve bu kuralı istisna uygulamadan gerçekleştirmeniz hem bir ceza hem de bir yaptırım, disiplin sağlama aracı olmaktadır.
Ödül ve ceza nasıl kullanılmalı
Çocuğunuza ödüllendirme ve cezalandırmayı kullanarak eğitim vermeye çalışırken bunu dengeli bir şekilde gerçekleştirmeniz çok önemli. Ne sürekli olarak ödüllendirme ne de sürekli olarak cezalandırma eğitimine bir katkı sağlayacaktır.
Çocuğunuza sürekli olarak ödül vermek şımarıklığa, kıymet bilmemeye ve ödüllere alışmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden hem ödül hem de ceza durumunda dengeyi mutlaka terazide tutmanız gerekmektedir. Aynı şekilde ceza durumu içinde geçerlidir. Çocuğunuza sürekli ceza vermek ise her şeyi boşlamasına, nasılsa her zaman cezalandırılacağına inanmasına sebep olacaktır.
Eğer çocuğunuzun eğitiminde sorunlar yaşıyorsanız veya ne şekilde davranmanız gerektiğine karar veremiyorsanız elbette ki konusunun uzmanı bir eğitimci ile birlikte çalışmanız ve onun danışmanlığından faydalanmanız gerekli olacaktır.
Çocuk eğitimi kategorimizde yer alan tüm makalelerimize BURADAN ulaşabilirsiniz.
